ورزش تنیس یکی از محبوب‌ترین ورزش‌های جهان است که به لطف بازیکنان ستاره و میلیون‌ها طرف‌دار در سراسر دنیا جز ده رشته ورزشی پربیننده محسوب می‌شود. همچنین، این ورزش به دلیل هیجان و جایگاه بالا در سطح جهانی توانسته در یک دهه گذشته بسیاری از جوانان را به خود جذب کند. اگر شما هم علاقه‌مند به این ورزش هستید و یا قصد یادگیری این ورزش را دارید، آشنایی با واژگان و اصطلاحات تخصصی ورزش تنیس می‌تواند اولین قدم برای آموزش این ورزش فوق‌العاده جذاب باشد.

به‌طورکلی تنیس ورزشی است که در رده انفرادی (Singles) بین دو بازیکن و یا گروهی (Double)، بین دو تیم دونفره و گاهی در بازی‌های غیررسمی به‌صورت گروهی متشکل از یک زن و مرد در هر تیم (Mixed Doubles) برگزار می‌شود. هر بازیکن از یک راکت (racket / racquet) برای ضربه زدن به یک توپ پلاستیکی با روکش نمدی (Tennis Ball) از روی تور به سمت حریف خود در زمین استفاده می‌کند.
بازیکن زمانی برنده یک امتیاز می شود که حریف او نتواند ضربه‌ای را برگرداند، یا ضربه حریف در زمین فرود نیاید. حال درادامه با واژگان مرتبط با ورزش تنیس و اصطلاحات تخصصی آن به صورت طبقه بندی شده، آشنا می‌شوید.

اصطلاحات تخصصی در خصوص راکت تنیس

اجزای یک راکت تنیس شامل یک صفحه مشبک (Strings)، قاب یا فریم (Frame) و در نهایت دسته یا به‌اصطلاح گریپ (Grip) می‌شود. البته گریپ از جمله اصطلاحات ورزش تنیس است که به نحوه دست گرفتن راکت نیز اطلاق می‌شود.
همچنین، اغلب بازیکنان نوار لاستیکی به‌منظور جذب عرق دست خود به‌دور دسته راکت استفاده می‌کنند که در اصطلاح اور گریپ (Overgrip) نام دارد. علاوه بر اور گریپ، برخی از بازیکنان به‌منظور خنثی‌کردن ارتعاشات ضربه، وسیله‌ای لاستیکی به نام Dampener (Vibration Dampener) بر روی صفحه راکت نصب می‌کنند.

واژگان تخصصی مرتبط با زمین تنیس

یکی از ابتدایی‌ترین واژگان و اصطلاحات تخصصی ورزش تنیس در خصوص زمین‌بازی است که در سه نوع زمین خاک رس (Clay)، زمین چمن (Grass Court) و زمین بتنی یا آسفالتی با روکش مصنوعی معروف به زمین سخت یا هارد (Hard Court) وجود دارد. در زمین، تور تنیس (Net) توسط پایه‌ تور (Net Post) و گاها میله نگه‌دارنده تور ( / Single Stick Net Stick) در مرکز زمین قرار دارد. دیگر اصطلاحات زمین بازی تنیس عبارتند از:
⦁ T line: خطوط انتهایی و میانی محدوده سرویس به شکل T
⦁ Baseline: خط انتهایی زمین
⦁ Deuce court: نیمه راست زمین از دید هر بازیکن
⦁ Advantage Court یا AD Court: نیمه چپ زمین از دید هر بازیکن
⦁ Alley یا Doubles Alley: نوار‌های کناری دو سمت زمین
⦁ Ballperson (ballboy/girl/kid): توپ جمع کن
Break point امتیازی که دریافت کننده با کسب آن برنده می شود

اصطلاحات امتیازدهی در ورزش تنیس

مسابقات حرفه‌ای بین 3 تا 5 ست (Set) برگزار می‌شود که هر ست (set) شامل 6 گیم (Game) و هر گیم نیز از امتیاز (Point) صفر (با اصطلاح Love)، پانزده، سی و چهل شمارش می‌شود. از مهم‌ترین واژگان و اصطلاحات تخصصی ورزش تنیس در زمینه امتیاز عبارت‌اند از:
⦁ Break point: امتیازی که دریافت کننده با کسب آن برنده اعلام می شود.
⦁ Deuce: اصطلاحی است که دو بازیکن در امتیاز 40 برابر شده و پس از آن بازیکن باید دو امتیاز متوالی کسب کند تا برنده بازی شود.
⦁ AD یا Advantage: به امتیازی گفته می شود که بازیکن بعد از Deuce به دست آورده و اگر امتیاز بعدی را کسب کند، برنده بازی خواهد شد.
⦁ Game Point: امتیازی است که زننده سرویس با کسب آن موفق به پیروزی در گیم می شود.
⦁ Let: تکرار امتیاز یا ضربه‌ای که به دلایل مختلف مانند زمانی که توپ به هنگام سرویس زدن با لبه تور برخورد کرده است، انجام می شود.
⦁ Match Point: امتیازی است که منجر به پیروزی در یک مسابقه می شود.
⦁ Rally: به رد و بدل شدن طولانی توپ بین دو بازیکن در طول یک امتیاز گفته می شود.

اصطلاحات داوری در ورزش تنیس

در بازی تنیس داور اصلی (Umpire ) یا داور صندلی (Chair Umpire) قضاوت بازی را بر عهده داشته و یک داور خط (Line Judge / Line Umpire) به او در امر قضاوت کمک می‌کند. همچنین شخصی به نام سرداور (Referee) وظیفه نظارت بر اجرای قوانین، قرعه‌کشی مسابقات و برنامه‌ریزی بازی‌ها را برعهده دارد. مهم‌ترین واژگان و اصطلاحات تخصصی ورزش تنیس در زمینه داوری عبارت‌اند از:
⦁ Default: اخراج بازیکن به دلیل ارتکاب تخلف توسط داور
⦁ Double Fault: دو خطا پشت سر هم که باعث از دست دادن امتیاز بازیکن خطا کننده می‌شود.
⦁ Error: خطا
⦁ Forced Error: خطایی که بازیکن تحت فشار (ضربه محکم بازیکن) مرتکب می‌شود.
⦁ New Balls: دستوری که توسط داور برای تعویض توپ‌های بازی با توپ‌های جدید اعلام می‌شود.
⦁ Unforced Error: خطایی که بازیکن بدون هیچ فشاری مرکتب آن می شود.
⦁ Overrule: اصطلاحی که به هنگام تغییر یا اصلاح تصمیم داور خط توسط داور اصلی صورت می‌گیرد.

ضربه Forehand در ورزش تنیس

انواع ضربه در اصطلاحات ورزش تنیس

از مهم‌ترین واژگان و اصطلاحات تخصصی ورزش تنیس باید به نوع ضربه‌هایی که در این ورزش استفاده می‌شود اشاره کرد. مهم‌ترین واژگان در انواع ضربه ورزش تنیس (Stroke) عبارتند از:
⦁ Ace: ضربه سرویسی است که بدون لمس با راکت حریف به زمین نشسته و به امتیاز تبدیل می‌شود.
⦁ Approach Shot: یک ضربه تهاجمی است که بازیکنان قبل از حمله به سمت تور می‌زند و بلافاصله پس از زدن ضربه به سمت جلو حرکت می‌کنند. به طور معمول، بازیکنان زمانی این ضربه را می‌زنند که توپ کوتاهی را دریافت می‌کند که نزدیکتر به خط سرویس است.
⦁ Backhand: ضربه‌ای است که در آن بازیکن توپ را در سمت مخالف دستی که راکت را دارد می‌زند. به بیان ساده‌تر بازیکن راست‌دست به سمت چپ و بازیکن چپ‌دست به سمت راست ضربه را خواهد زد.
⦁ Crosscourt: ضربه‌ای است که در آن توپ به صورت مورب یا قطری سراسر زمین را طی می‌کند.
⦁ Down the Line: ضربه‌ای است که به صورت مستقیم هم راستای خط کناری زمین حرکت می‌کند.
⦁ Drop Shot: یک ضربه نسبتا ملایم و کوتاه پشت تور است که به منظور غافلگیر کردن حریف به کار گرفته می‌شود.
⦁ Forehand: ضربه‌ای است که در آن بازیکن توپ را به سمت موافق دستی که راکت را دارد می‌زند. به بیان ساده‌تر بازیکن راست دست به سمت راست و بازیکن چپ دست به سمت چپ ضربه را خواهد زد.
⦁ Ground Stroke: معمول‌ترین نوع ضربه در تنیس است که پس از برخورد با زمین زده می‌شود.
⦁ Lob: ضربه‌ای است که برای عبور از سر حریف با قوس و ارتفاع زیاد زده می‌شود.
⦁ Volley: ضربه‌ای است که قبل از برخورد توپ به زمین (معمولا در جلوی زمین) زده می‌شود که اگر توپ پشت تور فرود آید Drop Volley/ Stop Volley گفته می‌شود.
⦁ Winner: ضربه‌ای تمام کننده که بدون برخورد با راکت حریف تبدیل به امتیاز می‌شود.

Fault اصطلاحی که به هنگام برخورد توپ بازیکن زننده سرویس به تور گویند

سایر اصطلاحات و واژگان مرتبط با ورزش تنیس

از دیگر واژگان و اصطلاحات تخصصی ورزش تنیس می‌توان به کلمات زیر اشاره کرد:
⦁ Break: این اصطلاح برای زمانی است که دریافت‌کننده گیم را برنده شده و بازیکن حریف که زننده سرویس است را مغلوب می‌کند.
⦁ Hold: زمانی که بازیکن زننده سرویس برنده بازی می‌شود.
⦁ Fault: اصطلاحی است که بازیکن سرویس خود را به تور یا خارج از زمین زده و سرویس از دست می رود.
⦁ Net Cord: توپی که به هنگام فرود آمدن در زمین حریف با لبه تور برخورد می‌کند.
⦁ Retirement: انصراف یک بازیکن که به دلیل مصدومیت در هنگام برگزاری مسابقه صورت می‌گیرد.
⦁ Stance: به قرارگیری پا به هنگام ضربه زدن گفته می‌شود.
⦁ Tiebreak: گیمی است که در زمان برابر شدن دو بازیکن در تعداد گیم‌ها 6-6 برگزار شده و با رسیدن یکی از بازیکنان به امتیاز 7 (با اختلاف دو امتیاز) به پایان می‌رسد.
⦁ Walkover: پیروزی در یک مسابقه که معمولا به دلیل انصراف حریف پیش از شروع مسابقه برگزار نمی‌شود.
کلام آخر
آگاهی از واژگان و اصطلاحات تخصصی ورزش تنیس برای افرادی که قصد یادگیری این ورزش مهیج و جذاب را دارند، ضروری است. علاوه بر آشنایی با اصطلاحات پرکاربرد، داشتن وسایل تخصصی و استاندارد در این ورزش از جمله راکت تنیس، توپ تنیس، کفش و سایر ملزومات این ورزش بسیار حائز اهمیت است. شما عزیزان می‌توانید به‌منظور خرید یا اطلاع از قیمت لوازم تخصصی تنیس به صفحه اصلی یا بخش محصولات وب‌سایت فروشگاه اینترنتی تنیس تهران مراجعه کنید.

منبع:

BASIC TENNIS TERMS EVERY BEGINNER SHOULD KNOW